Zamek Królewski na Wawelu to dawna siedziba władców Polski. Aktualnie jeden z najważniejszych zabytków w kraju. Rezydencja o łącznej powierzchni ponad 7 tys. m² z 71 salami, znajduje się na Wzgórzu Wawelskim w Krakowie. Wielokrotnie modernizowany i odnawiany po pożarach i zniszczeniach w wyniku kradzieży. Z tego względu wygląd Zamku Królewskiego na przestrzeni wieków zmieniał się i ulegały przekształceniom na inne style architektoniczne.

Pierwsze części dzisiejszej krakowskiej rezydencji powstały najprawdopodobniej w XI wieku. W kolejnym tysiącleciu zamek był rozbudowywany. Ówczesna budowla wykonana była w stylu romańskim. Jej powiększanie wiązało się z przeniesieniem do Krakowa stolicy Polski. Rozbudowę kontynuowali następni władcy Polski. Budowano kolejne wieże, unowocześniano komnaty. Jednak w wyniku pożaru w 1499 roku Zamek został bardzo zniszczony i wymagał dużego remontu. Dokonał tego kilka lat później król Aleksander Jagiellończyk. Prace modernizacyjne sprawiły, że budowla zyskała bardziej renesansowy oraz barakowy charakter.

Zamek ulegał kolejnym zniszczeniom w trakcie Potopu Szwedzkie, kiedy to został doszczętnie obrabowany. Natomiast w 1702 roku doszło do rozległego pożaru, który znacząco naruszył komnaty w skrzydle północnym i południowym. Wówczas naprawą zniszczeń zajął się biskup krakowski Felicjan Konstanty Szaniawski. Konserwację przeprowadził Dominik Merlini, który odnowił sale, ale już w stylu klasycznym.

Rezydencja Królów Polskich ponownie została ograbiona po utracie niepodległości. Austryjacy, po zrabowaniu najcenniejszych przedmiotów, stworzyli w Zamku Królewskim koszary swych wojsk. Mimo licznych ofert, jakie składano okupantowi o wykupienie krakowskiej rezydencji, ten nieustannie odmawiał. Zamek znowu należał do Polaków od 1911 roku. Po odrestaurowaniu budynku i najważniejszych pomieszczeniu, stworzono w nim miejsce dla prezydenta RP Ignacego Mościckiego.

Okres okupacji hitlerowskiej nie wpłynął silnie na wygląd rezydencji, jedynie wewnątrz wprowadzono zmiany. Zamek stanowił wówczas istotny punkt spotkań głównych dowódców III Rzeszy. W rezydencji zorganizowano biura oraz mieszkania generalnego gubernatora Hansa Franka. W tym czasie dziedziniec wewnętrzny był całkowicie zamknięty. Po wyzwoleniu, w pomieszczeniach przywrócono pierwotny styl.

Zamek Królewski posiada dwie kondygnacje oraz trzy skrzydła. W głównej mierze zewnętrza elewacja wykonana jest w stylu renesansowy i barokowy. Na dziedzińcu znajdują się arkadowe krużganki, brama wjazdowa oraz pięć wież mieszkalnych. W zachodniej i północnej części znajduje się wieża Sobieskiego. Nawierzchnia została wykonana z kostki brukowej. Dekoracje, zarówno w oknach i drzwiach, tworzą kamienne zdobienia. Wieża Zygmunta III mieści się w północno-wschodnim narożniku. Obiekt otaczają ogrody królewskie, podzielone na ogród królowej i ogród króla.

Pomieszczenia w Zamku Królewskim w głównej mierze zostały wykonane w stylu renesansowym oraz barokowym, niektóre jednak mają typowy klasycystyczny oraz gotycki charakter. W sumie w Zamku jest 71 sal wystawowych oraz dwie specjalne klatki schodowe – Senatorska i Poselska. Na Zamku Królewskim znajduje się kilka stałych wystaw muzealnych. Większość prezentowana jest wewnętrz budynku. Jedynie ogrody królewskie, który zostały udostępnione dla zwiedzających w 2005 roku, znajdują się poza rezydencją. Wśród pomieszczeń, jakie eksponowane są dla turystów, wyróżnić można m.in. Królewskie i Prywatne Apartamenty Królewskie oraz Skarbiec Koronny i Zbrojownia.